به گزارش خبرنگار سینماپرس عنصر فیلمنامه که هسته اولیه تولید فیلم است مورد اتهامات زیادی از سوی اهالی سینما است و به دلیل تولیدات نه چندان مطلوب همیشه فیلمنامه را پاشنه آشیل سینمای ایران دانسته اند . در گفت و گو با ضیاالدین دری نویسنده و کارگردان به آسیب شناسی فیلمنامه نویسان و بودجه فیلمنامه و مسائل صنفی این صنف به صحبت پرداختیم.

 دری در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس گفت: وقتی می خواهید یک ساختمان بسازید اگر نقشه خوبی نداشته باشید هر چقدر هم دقت کنید ساختمان درستی به وجود نمی آید. فیلمنامه فونداسیون و نقشه یک فیلم است و من تعجب می کنم در سینمای ایران همه می گویند همه مشکلات از فیلمنامه است و هم نمی خواهند برای آن هزینه کنند . ساختار فیلم به هر حال با بضاعت سینمای ایران به گونه ای به دست می آید ولی در بخش فیلمنامه همیشه گیر هستیم.

وی افزود: فیلمنامه یعنی مغز متفکر فیلم و بابت آن باید هزینه شود. در کشورهای صاحب سینما بین 5 تا 10 درصد بسته به شرایط فیلمنامه بودجه ای را برای فیلمنامه مشخص می کنند. این درست نیست که بودجه یک فیلم یک میلیارد باشد و برای فیلمنامه 20 میلیون بپردازند. کل بازیگران بالای 50 درصد می گیرند و فیلمنامه یک درصد یا کمتر و این باعث می شود که فیلمنامه رشد نکند. بودجه فیلمنامه در سینمای استاندارد از 5 درصد بودجه کل تولید فیلم است و این کف قیمت است .

کارگردان «کلاه پهلوی» اظهار داشت:فیلمنامه نویسی  که استعداد نوشتن داشته باشد فقط پول پیدا کردن سوژه را می گیرد و سوژه را می فروشد و نه فیلمنامه. فیلمنامه نویس را باید تغذیه کرد.وقتی نویسنده بتواند با پول نوشتن یک فیلمنامه یک سال یا دوسال اموراتش را بگذراند می تواند در این مدت با خیال راحت مطالعه و تحقیق کند و یک فیلمنامه خوب دیگر تهیه کند. ولی وقتی مجبور باشد فیلمنامه های بی کیفیت می نویسد و مجبور است تند تند بنویسد. یک نویسنده با استعداد اگرهزینه های جاری اش را با فروش فیلمنامه اش به دست بیاورد معلوم است که دیگر فیلمنامه بدون کیفیت در زمان کوتاه تولید نمی کند. ما اگر می خواهیم سینما را نجات دهیم باید به پایه آن یعنی فیلمنامه توجه کنیم.فیلمنامه نقشه فیلم است و اگر کارگردان متوسط باشد و فیلمنامه خوب باشد باز هم مخاطب را پای فیلم نگه می دارد.یعنی مردم احساس می کنند با یک درام خوب مواجه هستند.اگر فیلمنامه خوب باشد فیلم تا حدود زیادی گارانتی دارد.ممکن نیست فیلمنامه خوب ضرر بدهد.

وی ادامه داد:در ایران هیچکدام از سمت های تجاری برد تجاری ندارند بجز تین ایجر ها و آن هم در یک حد مختصر و این را بگویم که در ایران سوپر استارها هم ضامن فروش فیلم نیستند و ما این را به تجربه دیده ایم.

دری گفت: در کشور ما فیلمنامه نویسی وجود ندارد که مردم به خاطر درام آن به سینما بیایند و همچنین کدام کارگردان بجز ده نمکی می تواند ادعا کند که فیلم می سازد 50 درصد مخاطب دارد و اسمش ضامن فروش فیلم است؟

کارگردان «کیف انگلیسی» بیان داشت:در درجه اول باید یک وحدت صنفی باشد تا به این امور رسیدگی کند.اگر کسانی که قلم شناخته شده دارند بیایند و متحد بشوند و یک کف برای فیلمنامه قائل شوند و هیچ کس از آن تخطی نکند ،تهیه کننده مجبور می شود فیلمنامه را به قیمت بخرد . در بعضی مواقع فیلمنامه نویس می تواند در سود فروش فیلم شریک باشد. این گونه فیلمنامه اش را ضمانت می کند. تهیه کننده هم تا حدودی از بابت اینکه فیلمنامه نویس تمام تلاشش را کرده مطمئن می شود و به هر دو سود می رسد. نویسندگان برای اینکه ارشاد به این وضعیت کمک کند باید یک قانون بگذارد و بگویید نهایتا ده پروانه ساخت با فیلمنامه نویس گمنام صادر می کند و آن هم در شرایطی که فیلمنامه خیلی خوب باشد. آنگاه می بینیم که تهیه کنندگان مجبور هستند به فیلمنامه نویس خوب و اسمی رجوع کنند چون مجبور هستند به هر حال کار کنند.

دری اظهار داشت:ارشاد نباید به هر فیلمنامه پروانه بدهد.هر کس باید کارت صنفی داشته باشد تا فیلمنامه اش پذیرفته شود.هر کس کارت صنفی تهیه می کند باید طبق قوانین صنفش رفتار کند و اینجوری از هرج و مرج و بی قانونی در این موارد جلوگیری می شود.با وحدت صنفی می توان این مشکلات را درست کرد.

وی افزود:ما سالها است در خانه سینما دعوا می کنیم اما این را نمی دانیم خانه سینما برای چیست.خانه سینما برای این است که به این مسائل رسیدگی کند،اما دوستان می خواهند برای موقعیت های خودشان استفاده هایی بکنند. اگر هدف خانه سینما در روز اول بر مبنای این نوع از مناقشات بود الان به اینجا نمی رسیدیم و تنها چیزی که در خانه سینما مورد توجه نیست مقابله های صنفی است. فقط کمیسیون اکران و تهیه کنندگان در خانه سینما فعال هستند .

این کارگردان ادامه داد:همه باید از اقلیت تا اکثریت در شورای مرکزی خانه سینما حاضر باشند. مثلا در کانون فیلمنامه نویسان از هر گروه و هر گرایشی باید حضور داشته باشند و همه باید در شورای هفت نفره کانون نماینده داشته باشند.در هیات مدیره هم باید به همین گونه عمل شود.مانند مجلس شورای اسلامی است و همه باید باشند.فیلمنامه نویسان و کارگردان مولف باید اعلام موجودیت کنند و بگوییند ما دیگر قرارداد نمی بندیم و کار نمی کنیم و آنگاه ببینیم که آیا می توانند روی حرف خود بایستند و یا بعضی ها یواشکی کار می کنند.

دری در پایان گفت:در کشور های که سندیکا و صنوف فعال هستند فارغ از گزایش های سیاسی و حزبی برای منافع صنفی می جنگند و وحدت دارند و هر کس این را بشکند از خود می رانند.